07
مهدر عصر انفجار اطلاعات و دورکاری، قلب تپنده هر سازمانی را میتوان سیستم ارتباطی و همکاری آن دانست؛ سیستمی که نه تنها مسئولیت انتقال پیامها، بلکه عهدهدار مدیریت پروژه، برگزاری جلسات، اشتراکگذاری اسناد و در یک کلام، تسهیل کلیه فرآیندهای کسبوکار است. برای سازمانها و شرکتهای ایرانی، این انتخاب فراتر از مقایسه ویژگیهای فنی است و به مسائل حساسی همچون استقلال دادهای، تبعات تحریمهای بینالمللی، الزامات قانونی داخلی و نیاز به پلتفرم ارتباطی سازمانی کاملاً بومیسازی شده گره خورده است. مایکروسافت تیمز، به عنوان بخشی از اکوسیستم غولآسای Microsoft 365، یک راهحل جامع و همهگیر در سطح جهانی ارائه میدهد، در حالی که مترموست با اتکا بر فلسفه متنباز و انعطافپذیری بینظیر خود، امکان خودمیزبانی کامل را فراهم میکند. این مقاله قصد دارد با کنار زدن تمامی تبلیغات و شعارها، به شکلی عینی و مبتنی بر واقعیتهای بازار ایران، به واکاوی نقاط قوت و ضعف هر یک از این دو پلتفرم بپردازد و نقشه راهی روشن برای مدیران IT فراهم آورد. هدف نهایی این است که پس از مطالعه این مطلب، بتوانید با اطمینان کامل، گزینه همسو با استراتژی بلندمدت سازمان خود را برگزینید.
مترموست یک پلتفرم ارتباطی سازمانی مدرن، قدرتمند و کاملاً متنباز (Open-Source) است که به صورت خاص برای محیطهای حرفهای و توسعهیافته طراحی شده است. هسته اصلی فلسفه وجودی مترموست، ارائه یک جایگزین امن، قابل کنترل و داخلی برای سرویسهای ارتباطی مبتنی بر cloud عمومی مانند اسلک (Slack) یا مایکروسافت تیمز است. این پلتفرم ابتدا به عنوان یک پروژه داخلی در شرکت بازیسازی Gravity R&D ایجاد شد و به دلیل کارایی بالا، به سرعت به یک پروژه مستقل و پرطرفدار در جامعه متنباز تبدیل گردید. مهمترین ویژگی مترموست که آن را برای بسیاری از سازمانها جذاب میسازد، قابلیت خودمیزبانی است؛ به این معنی که شما میتوانید کل سرویس، از جمله تمامی دادهها و سرورها را روی زیرساخت داخلی خودتان (On-Premises) یا روی یک سرور ابری خصوصی (Private Cloud) نصب و مدیریت کنید. این معماری، کنترل بینظیری بر روی اطلاعات حساس سازمانی به شما میدهد و نگرانیهای مربوط به حریم خصوصی و رعایت مقررات داده (مانند GDPR) را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد. مترموست از طریق یک مرورگر وب یا اپلیکیشنهای اختصاصی خود برای سیستمعاملهای ویندوز، macOS، لینوکس، iOS و اندروید در دسترس است.
مایکروسافت تیمز یک پلتفرم ارتباطی سازمانی یکپارچه و فوقالعاده جامع است که به عنوان بخشی از سرویس Microsoft 365 (قبلاً Office 365) ارائه میشود. تیمز را میتوان مرکز ارتباطات، همکاری و اشتراکگذاری در دنیای مدرن کسبوکار دانست که تقریباً تمامی نیازهای یک تیم را در یک محیط واحد پاسخ میدهد. این پلتفرم در ابتدا به عنوان رقیبی برای اسلک پا به عرصه گذاشت، اما به سرعت با ادغام عمیق با ابزارهای محبوب مایکروسافت مانند Word، Excel، PowerPoint، SharePoint و Outlook، به یک غول همهفنحیفه تبدیل شد. مایکروسافت تیمز برخلاف مترموست، یک سرویس مبتنی بر ابر عمومی (Public Cloud) است که میزبانی و مدیریت سرورها به طور کامل بر عهده مایکروسافت میباشد و کاربران از طریق اشتراکهای ماهانه یا سالانه به آن دسترسی پیدا میکنند. این مدل، بار مدیریت و نگهداری سرورها را از دوش تیم فناوری اطلاعات سازمان برمیدارد و همواره آخرین بهروزرسانیها و ویژگیها را به صورت خودکار در اختیار کاربران قرار میدهد. تیمز نیز مانند مترموست، از طریق وب و اپلیکیشنهای موبایل و دسکتاپ قابل استفاده است و تجربهای یکپارچه across all devices ارائه میکند.
این معیار، شاید اساسیترین نقطه تمایز بین مترموست و مایکروسافت تیمز باشد و انتخاب بین این دو را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. مترموست با ارائه معماری خودمیزبانی، حداکثر کنترل را در اختیار سازمان میگذارد. شما میتوانید این پلتفرم ارتباطی سازمانی را روی سرورهای داخلی خود نصب کنید و مالکیت مطلق بر تمامی دادههای تبادل شده (اعم از چتها، فایلها، تاریخچه مکالمات و…) داشته باشید. این امر برای سازمانهای ایرانی که ممکن است نگران میزبانی دادههای خود روی سرورهای خارج از کشور و تبعات امنیتی و قانونی آن باشند، یک مزیت حیاتی محسوب میشود. از طرف دیگر، مایکروسافت تیمز یک سرویس کاملاً ابری (SaaS) است. تمامی دادههای شما روی سرورهای مایکروسافت (عمدتاً در خارج از ایران) ذخیره میشوند و مدیریت زیرساخت بر عهده خود شرکت مایکروسافت است. این موضوع برای سازمانهایی که به دنبال راهحلی سریع، بدون دردسرهای نگهداری سرور و با دسترسی همیشگی به آخرین امکانات هستند، بسیار ایدهآل است. اما برای برخی سازمانهای حساس ایرانی، وابستگی به یک سرویس خارجی و خارج از حاکمیت دادهای کشور میتواند یک ریسک بزرگ تلقی شود.
در دنیای امروز، امنیت به هیچ وجه قابل مذاکره نیست. هر دو پلتفرم استانداردهای امنیتی بسیار بالایی را رعایت میکنند، اما رویکردهای متفاوتی دارند. مترموست به دلیل معماری خودمیزبانی، به سازمان این امکان را میدهد که خودش تعیینکننده سطح امنیتی باشد. شما میتوانید آن را پشت فایروال داخلی خود نصب کنید، آن را با پروتکلهای امنیتی خاص سازمان خود تطبیق دهید و از عدم دسترسی افراد ثالث به دادهها اطمینان حاصل کنید. این سطح از کنترل، مترموست را به یک پلتفرم امن ارتباطی ایدهآل برای صنایع بسیار حساس مانند دفاعی، مالی و healthcare تبدیل میکند. مایکروسافت تیمز نیز از Encryption در حال انتقال و در حال ذخیرهسازی، احراز هویت چندعاملی (MFA) و انطباق با استانداردهای جهانی مانند ISO 27001 بهره میبرد. با این حال، از آنجایی که دادهها روی سرورهای مایکروسافت هستند، این شرکت مطابق با قوانین کشوری که سرورها در آن قرار دارند (مثلاً ایالات متحده) ممکن است مجبور به ارائه دادهها به نهادهای قضایی آن کشور شود که این موضوع برای دادههای حساس ایرانی میتواند نگرانکننده باشد. همچنین، تحریمها میتواند دسترسی بیدغدغه به سرویسهای مایکروسافت را با مخاطره مواجه کند.
بررسی هزینهها تنها به قیمت اولیه خلاصه نمیشود و باید “هزینه مالکیت کل” (TCO) را در نظر گرفت. مترموست یک مدل قیمتگذاری بسیار منعطف دارد. نسخه متنباز و رایگان آن (Team Edition) ویژگیهای پایهای بسیار کاملی را ارائه میدهد که برای بسیاری از تیمها کافی است. برای سازمانهایی که به ویژگیهای حرفهایتر مانند احراز هویت پیشرفته، پشتیبانی Enterprise و ابزارهای مدیریتی نیاز دارند، نسخه Enterprise با پرداخت حق لایسنس سالانه ارائه میشود. اما مهمترین هزینه در مدل خودمیزبانی، هزینههای زیرساخت (سرورها، برق، فضای دیتاسنتر) و نیروی انسانی متخصص برای نصب، پیکربندی، نگهداری و عیبیابی سیستم است. این هزینهها میتواند برای سازمانهای کوچک قابل توجه باشد. در مقابل، مایکروسافت تیمز با یک مدل اشتراکی (عمدتاً ماهانه یا سالانه) عمل میکند. هزینهها کاملاً شفاف و قابل پیشبینی است و تمامی هزینههای میزبانی، نگهداری و بهروزرسانی در آن گنجانده شده است. این مدل برای سازمانهایی که میخواهند از هزینههای سنگین سرمایهای (CAPEX) دوری کنند و به هزینههای عملیاتی (OPEX) بروند، جذابیت دارد. البته باید به هزینه اشتراک Microsoft 365 و همچنین potential costs ناشی از مشکلات دسترسی (مانند نیاز به VPN) نیز توجه داشت.
قدرت واقعی یک پلتفرم ارتباطی سازمانی در توانایی آن برای تبدیل شدن به مرکز ثقل اکوسیستم نرمافزاری یک سازمان نهفته است. مترموست به دلیل متنباز بودن، از انعطافپذیری بینظیری در یکپارچهسازی برخوردار است. توسعهدهندگان میتوانند با استفاده از APIهای قدرتمند و webhookهای آن، آن را با تقریباً هر سرویس داخلی، نرمافزار اختصاصی، سیستم ERP یا CRM موجود در سازمان ادغام کنند. این یک مزیت رقابتی کلیدی برای سازمانهای ایرانی است که ممکن است از نرمافزارهای بومی خاصی استفاده میکنند که امکان یکپارچهسازی با تیمز را ندارند. از طرفی، مایکروسافت تیمز به صورت ذاتی با دنیای Microsoft 365 ادغام شده است. تجربه کار با Word، Excel یا SharePoint در داخل تیمز، بینظیر و بسیار روان است. همچنین فروشگاه برنامههای تیمز (Teams App Store) شامل صدها برنامه خارجی (مانند Trello, Asana, Salesforce, Adobe Creative Cloud) است که به راحتی قابل افزودن هستند. اما یکپارچهسازی با سیستمهای بسیار خاص یا داخلی ممکن است نیازمند توسعههای پیچیده و استفاده از Power Automate باشد که میتواند چالشبرانگیزتر از ادغام در مترموست باشد.
پشتیبانی کامل از زبان فارسی، شامل نمایش صحیح راستچین (RTL)، جستجوی فارسی و کیبورد فارسی یک نیاز غیرقابل اغماض برای هر پلتفرم ارتباطی سازمانی در ایران است. مترموست از نسخه 5.0 به بعد، پشتیبانی بسیار خوبی از راستچین و زبان فارسی ارائه داده است. محیط کاربری آن تا حد زیادی به فارسی localized شده و کاربران ایرانی میتوانند به راحتی از آن استفاده کنند. از آنجایی که کدهای آن open-source است، در صورت وجود هرگونه مشکل خاص، تیم فنی سازمان میتواند در سطح کد آن را رفع کند. مایکروسافت تیمز نیز در نسخههای جدید خود پشتیبانی قابل قبولی از راستچین (به ویژه در نسخه وب و دسکتاپ) دارد. اما این پشتیبانی ممکن است در برخی بخشهای خاص یا در اپلیکیشنهای موبایل، گاهی اوقات با مشکلات جزئی روبرو شود. به طور کلی، هر دو پلتفرم برای استفاده به زبان فارسی مناسب هستند، اما تجربه کاربری مترموست در این زمینه ممکن است به دلیل امکان سفارشیسازی بیشتر، برای برخی کاربران ایرانی یکپارچهتر احساس شود.
تجربه کاربری میتواند عامل تعیینکنندهای در پذیرش یا رد یک سرویس توسط کارمندان باشد. مایکروسافت تیمز یک رابط کاربری بسیار polished، مدرن و intuitive ارائه میدهد که یادگیری آن برای کاربران عادی بسیار آسان است. سازماندهی کانالها، tabsهای مختلف برای فایلها، ویدیو و برنامههای در یک محیط واحد، تمرکز و همکاری را افزایش میدهد. کیفیت و پایداری ابزارهای conferencing آن (مثل اشتراکگذاری صفحه، تخته سفید) بسیار بالا است. مترموست نیز یک رابط کاربری تمیز و کاربرپسند دارد، اما طراحی آن کمی more utilitarian و شبیه به اسلک است. برخی از ویژگیهای پیشرفته کنفرانس ویدیویی ممکن است در نسخه پایه به پیچیدگی و پختگی تیمز نباشند. با این حال، برای کاربران فنی و توسعهدهندگان، تجربه کار با مترموst میتواند بسیار رضایتبخشتر باشد due to its transparency and control. در نهایت، تیمز برای سازمانهایی که به دنبال یک راهحل جامع و همهفنحیفه با کمترین نیاز به آموزش هستند، گزینه بهتری است، در حالی که مترموست سادگی و کارایی را فدای پیچیدگی نمیکند.
هم مترموست و هم مایکروسافت تیمز توانایی پشتیبانی از سازمانهای بسیار بزرگ با هزاران کاربر را دارند. عملکرد مترموست به طور کامل به زیرساخت داخلی سازمان بستگی دارد. اگر شما سرورهای قوی، پهنای باند کافی و پیکربندی بهینهای داشته باشید، مترموست میتواند performance بسیار بالایی ارائه دهد و با رشد سازمان، به راحتی میتوان با ارتقای سختافزار یا clustering، آن را مقیاس کرد. این کنترل کامل بر عملکرد، یک مزیت بزرگ است. از طرفی، مایکروسافت تیمز بار مقیاسپذیری را به دوش میکشد. مایکروسافت زیرساخت ابری عظیمی دارد که به طور خودکار با افزایش load مقابله میکند و کاربران همیشه به نسخهای با performance بهینه دسترسی دارند، بدون آنکه سازمان کوچکترین نگرانی در مورد مدیریت ترافیک یا سرور داشته باشد. برای یک سازمان ایرانی، سرعت دسترسی به سرورهای تیمز (که عمدتاً خارج از کشور هستند) میتواند یک چالش باشد و گاهی اوقات برای دسترسی با کیفیت بالا، نیاز به استفاده از سرویسهای VPN یا CDN باشد که خود هزینه و پیچیدگی اضافه میکند.
دسترسی به پشتیبانی قابل اعتماد در مواقع بحران بسیار حیاتی است. مایکروسافت با ارائه پشتیبانی 24/7 برای plans Enterprise، یک سرویس حرفهای جهانی ارائه میدهد. همچنین جامعه کاربری عظیم و مستندات بسیار گستردهای برای troubleshooting مشکلات رایج وجود دارد. با این حال، برای کاربران ایرانی، ممکن است ارتباط با پشتیبانی جهانی به دلیل تفاوت زمانی و محدودیتهای زبانی با چالش مواجه شود. مترموست نیز پشتیبانی Enterprise برای مشتریان خود ارائه میدهد. اما نقطه قوت اصلی آن، جامعه فعال و پرجنبوجوش متنباز (Open-Source Community) آن است. هزاران توسعهدهنده در سراسر جهان روی این پروژه کار میکنند، باگها را گزارش میدهند و ویژگیهای جدیدی توسعه میدهند. برای سازمانهای ایرانی که دارای تیم فنی قوی هستند، این جامعه میتواند یک منبع کمکرسانی invaluable باشد. آنها میتوانند به انجمنها مراجعه کنند، سوال بپرسند و حتی خود در توسعه آن مشارکت داشته باشند.
این معیار برای سازمانهای دولتی، نیمهدولتی و شرکتهای حساس ایرانی از utmost importance برخوردار است. قوانین داخلی often تاکید بر نگهداری دادههای حساس شهروندان و عملیاتهای حیاتی dentro de las fronteras del país دارند. معماری خودمیزبانی مترموست به طور ذاتی با اینrequirement همسو است، زیرا دادهها کاملاً در داخل سازمان و تحت کنترل کامل آن باقی میمانند. این موضوع امکان audit داخلی و انطباق کامل با قوانین local data sovereignty را فراهم میکند. در مورد مایکروسافت تیمز، همانطور که گفته شد، دادهها روی سرورهای جهانی مایکروسافت (احتمالاً در outside Iran) ذخیره میشوند. این موضوع میتواند directly با قوانین حاکمیت داده ایران در تضاد باشد و استفاده از آن را برای سازمانهای بسیار حساس یا پروژههای دولتی با ممنوعیت روبرو کند. حتی اگر مایکروسافت مراکز دادهای در region داشته باشد، تضمینی برای عدم دسترسی نهادهای خارجی به دادهها وجود ندارد و این یک ریسک стратеژیک محسوب میشود.
متأسفانه باید این واقعیت را در نظر گرفت که تحریمهای بینالمللی against ایران میتواند دسترسی پایدار به سرویسهای ابری خارجی را تحت تأثیر قرار دهد. اگرچه مایکروسافت معمولاً سرویسهای خود را به طور مستقیم قطع نمیکند، اما مشکلات پرداخت حق اشتراک به دلیل محدودیتهای بانکی، مسدود شدن IPهای ایرانی توسط some services، و نوسان در سرعت دسترسی به سرورهای خارجی، همگی میتوانند تجربه استفاده از تیمز را با اختلال مواجه کنند. این عدم قطعیت میتواند برای continuity business یک سازمان خطرناک باشد. مترموست به دلیل خودمیزبانی داخلی، کاملاً از این تهدیدات مصون است. تا زمانی که زیرساخت داخلی سازمان پابرجاست، دسترسی به این پلتفرم ارتباطی سازمانی نیز بدون هیچگونه وقفهای ادامه خواهد داشت. این استقلال و قطعیت در دسترسی، برای بسیاری از تصمیمگیرندگان ایرانی، یک advantage قاطع به نفع مترموست محسوب میگردد.
پس از واکاوی ده معیار کلیدی، باید نتیجه گرفت که هیچ پاسخ مطلقی برای برتری کامل یکی بر دیگری وجود ندارد. انتخاب بین مترموست و مایکروسافت تیمز entirely به استراتژی، نیازها، منابع و شرایط خاص سازمان شما بستگی دارد.
مایکروسافت تیمز را انتخاب کنید اگر:
به دنبال یک راهحل جامع، all-in-one و بدون دردسر نگهداری سرور هستید.
سازمان شما already از اکوسیستم Microsoft 365 استفاده میکند و ادغام عمیق با آن برای شما حیاتی است.
تحریمها و مسائل حاکمیت داده برای شما یک مانع بزرگ محسوب نمیشود یا راهحلهایی برای آن دارید.
بودجه کافی برای پرداخت اشتراک ماهانه/سالانه دارید و میخواهید هزینهها از جنس OPEX باشد.
به پشتیبانی فنی 24 ساعته از یک شرکت جهانی نیاز دارید.
مترموست را انتخاب کنید اگر:
حفظ حاکمیت داده و نگهداری اطلاعات داخل ایران برای شما یک اولویت غیرقابل مذاکره است.
نیاز به خودمیزبانی و کنترل کامل بر روی زیرساخت و دادههای خود دارید.
نگران تبعات تحریمها بر دسترسی پایدار به سرویس خود هستید.
یک تیم فنی قوی دارید که میتواند مسئولیت نصب، نگهداری و بهروزرسانی سرورها را بر عهده بگیرد.
قصد دارید که پلتفرم ارتباطی سازمانی خود را با نرمافزارهای داخلی و سفارشی خود یکپارچه کنید.
برای سازمانهای ایرانی، به ویژه نهادهای حساس، دولتی و آنهایی که اولویت اصلیشان امنیت و کنترل داخلی است، مترموست اغلب گزینه منطقیتر و امنتری به نظر میرسد. در مقابل، برای استارتاپها، شرکتهای بینالمللی فعال در ایران یا سازمانهایی که به دنبال سادگی در استفاده هستند، مایکروسافت تیمز میتواند کارایی بالایی داشته باشد.
برای دریافت مشاوره تخصصی در انتخاب و راهاندازی پلتفرم مناسب سازمان خود، با متخصصان نیواد در ارتباط باشید.
در خبرنامه ما مشترک شوید و آخرین اخبار و به روزرسانی های را در صندوق ورودی خود مستقیماً دریافت کنید.
دیدگاه بگذارید