07
مهدر دنیای امروز، اطلاعات شخصی و حرفهای ما بیش از هر زمان دیگری در فضای دیجیتال ذخیره میشوند. استفاده از سرویسهای ابری مانند گوگل درایو، دراپباکس، واندرایو و آیکلود به یک عادت روزمره تبدیل شده است. اما آیا تاکنون به این فکر کردهاید که دادههایی که در این سرویسها ذخیره میکنید، واقعا در کنترل شما هستند؟ پاسخ ساده است: خیر.
اینجاست که نکست کلود Nextcloud وارد میشود؛ یک پلتفرم قدرتمند و متنباز که به شما اجازه میدهد فضای ابری اختصاصی خود را داشته باشید، کاملاً تحت کنترل خودتان، بدون وابستگی به شرکتهای بزرگ و تجاری.
Nextcloud یک نرمافزار متنباز برای ایجاد فضای ابری شخصی است. برخلاف سرویسهایی مثل گوگل درایو، شما میتوانید نکستکلود را روی سرور یا سیستم شخصی خود نصب کرده و به این ترتیب، کنترل کامل بر دادههای خود داشته باشید. از اشتراکگذاری فایلها گرفته تا برگزاری جلسات آنلاین، مدیریت تقویمها، وظایف، ایمیلها، و حتی همکاری گروهی در پروژهها—all در یک پلتفرم واحد.
نکستکلود در سال ۲۰۱۶ از پروژهای به نام ownCloud جدا شد و خیلی سریع جامعه کاربران وفاداری را به خود جذب کرد. این پلتفرم امروز یکی از پیشروترین گزینهها برای ساخت فضای ابری مستقل است.
در دنیایی که اغلب اطلاعات دیجیتال ما در اختیار شرکتهای بزرگ و ناشناخته قرار میگیرد، کنترل بر دادهها به یک دغدغه اساسی تبدیل شده است. نکستکلود با فراهم کردن امکان نصب و راهاندازی بر روی سرورهای اختصاصی (چه در داخل شرکت، چه در خانه یا حتی بر بسترهای ابری مطمئن)، این دغدغه را بهخوبی پاسخ داده است.
شما با نصب Nextcloud:
تعیین میکنید که دادهها کجا ذخیره شوند (مثلاً ایران یا داخل شبکه داخلی شرکت).
میتوانید نسخههای پشتیبان منظم ایجاد کرده و آنها را در مکانهای دلخواه نگهداری کنید.
امکان محدودسازی دسترسی به اطلاعات را بر اساس نقشها، کاربران و دستگاهها خواهید داشت.
در واقع، برخلاف سرویسهای ابری عمومی که کنترل از دستان شما خارج است، در نکستکلود مالکیت واقعی دادهها با شماست.
حریم خصوصی فقط یک شعار نیست، بلکه یک نیاز بنیادین است. بسیاری از شرکتهای بزرگ تکنولوژی، از دادههای کاربران برای اهداف تجاری، تبلیغاتی یا حتی تحلیلی استفاده میکنند. نکستکلود در تضاد کامل با این رویکرد عمل میکند.
نکات برجسته مربوط به حریم خصوصی در Nextcloud:
هیچ دادهای به سرورهای ناشناخته ارسال نمیشود.
هیچگونه تبلیغ یا تحلیل رفتاری روی فعالیتهای شما انجام نمیگیرد.
کد منبع Nextcloud در دسترس عموم است؛ یعنی همه میتوانند صحت و سلامت عملکرد آن را بررسی کنند.
افزونههایی برای رمزنگاری دادهها در سطح کاربر وجود دارد، که به امنیت دادهها در حالت استراحت (at rest) و انتقال (in transit) کمک میکند.
این مزایا بهویژه برای افرادی مانند:
خبرنگاران و فعالان اجتماعی،
مشاوران حقوقی و مالی،
سازمانهای مردمنهاد (NGOها)،
شرکتهای خصوصی با اطلاعات حساس
از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است.
یکی از نقاط قوت بینظیر نکستکلود، ماژولار بودن آن است. شما میتوانید آن را با نصب افزونههای مختلف، به سیستم دلخواه خود تبدیل کنید. این قابلیت باعث میشود Nextcloud نه فقط یک فضای ابری، بلکه یک پلتفرم دیجیتال کامل باشد.
برخی از کاربردهای قابلافزایش با افزونهها:
برگزاری جلسات تصویری و صوتی از طریق افزونه Nextcloud Talk
مدیریت وظایف و پروژهها با استفاده از افزونه Deck (شبیهترلو)
تقویم و قرارهای کاری گروهی با Calendar
دفترچه یادداشتهای شخصی یا گروهی با Notes
ایمیل مرکزی با افزونه Mail
مدیریت گذرواژهها با افزونه Passwords
جستجوی داخلی هوشمند بین فایلها و یادداشتها
بهعلاوه، اگر تیم فنی داشته باشید، حتی میتوانید افزونههای خاص خود را توسعه دهید و Nextcloud را کاملاً بومیسازی کنید.
یکی از جذابترین ویژگیهای نکستکلود، مقیاسپذیری آن است. این نرمافزار هم برای استفاده شخصی و خانوادگی مناسب است، و هم برای شرکتهای بزرگ با هزاران کاربر.
ذخیرهسازی ایمن عکسها، ویدیوها، اسناد و فایلهای شخصی
همگامسازی خودکار تصاویر گوشی با سرور خانگی
دسترسی به فایلها از هرجای دنیا با رابط کاربری ساده
فضای اشتراکی امن برای پروژههای تیمی
امکان تنظیم مجوزها برای هر فایل یا پوشه
ابزارهای ارتباطی داخلی بدون نیاز به نرمافزارهای خارجی
احراز هویت با LDAP یا Active Directory
سیستم لاگبرداری و پایش امنیتی پیشرفته
قابلیت پشتیبانگیری اتوماتیک و High Availability
ابزارهای تطبیق با سیاستهای امنیتی (GDPR، HIPAA، ISO)
در واقع، با رشد سازمان یا نیازهای فردی، شما مجبور نیستید از نکستکلود جدا شوید؛ بلکه میتوانید آن را همراه با خودتان رشد دهید.
Nextcloud فقط یک نرمافزار وب نیست؛ بلکه با طیف گستردهای از سیستمعاملها، اپلیکیشنها و خدمات دیگر همگامسازی میشود. این یعنی میتوانید از آن در هر محیطی بهراحتی استفاده کنید.
اپلیکیشن دسکتاپ برای Windows، macOS و Linux
اپلیکیشن موبایل برای Android و iOS
افزونههای مرورگر برای بارگذاری سریع فایلها
پشتیبانی از WebDAV، CalDAV، CardDAV برای همگامسازی
امکان استفاده با سرویسهای ایمیل داخلی سازمانی
اتصال به دیتابیسهای داخلی و منابع ذخیرهسازی شبکهای (NAS)
پشتیبانی از کلاینتهای تقویم مانند Thunderbird یا Outlook
با این سطح از یکپارچگی نرمافزاری و سختافزاری، Nextcloud میتواند به هاب دیجیتال شما تبدیل شود که همهچیز را در یک مکان متمرکز کرده و مدیریت میکند.
کاربران خانگی میتوانند با هزینهای بسیار پایین و بدون نیاز به دانش فنی پیشرفته، از مزایای نکستکلود بهرهمند شوند. مثلاً با یک Raspberry Pi و یک هارد اکسترنال میتوان یک فضای ابری خانگی ایجاد کرد که:
دادههای شخصی مانند عکسها، فیلمها، فایلهای متنی و یادداشتها را بهصورت محلی و امن نگه میدارد.
از طریق اپلیکیشن موبایل Nextcloud، بهطور خودکار نسخه پشتیبان از تصاویر و ویدیوهای گوشی تهیه میکند.
امکان اشتراکگذاری امن فایلها با دوستان یا اعضای خانواده را فراهم میکند، بدون آنکه اطلاعات در اختیار شرکتهای خارجی قرار گیرد.
محیطی ساده و کاربرپسند دارد که از طریق مرورگر یا اپ موبایل قابل دسترسی است.
با این روش، شما صاحب یک Google Drive یا Dropbox شخصی میشوید که کاملاً در اختیار خودتان است.
Nextcloud برای کسبوکارهای کوچک تا متوسط (SMB) و تیمهای کاری راهحلی جامع برای همکاری دیجیتال فراهم میکند. برخی کاربردهای کلیدی عبارتند از:
ارسال و دریافت فایلها میان اعضای تیم با تعیین سطح دسترسی (فقط خواندن، ویرایش، حذف).
ایجاد لینکهای رمزدار برای اشتراک فایل با مشتریان و شرکای تجاری.
استفاده از افزونه Deck برای مدیریت پروژهها و وظایف بهصورت Kanban.
تخصیص وظایف، تعیین تاریخ انجام، و ثبت پیشرفت پروژهها.
استفاده از Nextcloud Talk برای برگزاری جلسات ویدئویی یا صوتی داخلی.
بدون نیاز به نرمافزارهای خارجی مانند Zoom یا Google Meet.
افزونه Mail برای مدیریت ایمیلها
Calendar و Contacts برای همگامسازی قرار ملاقاتها و اطلاعات مخاطبین
افزونه Notes برای یادداشتبرداری و مستندسازی
رمزنگاری سرتاسری (End-to-End Encryption)
امکان احراز هویت دومرحلهای (2FA)
کنترل کامل روی سرور و دادهها
نکستکلود به شرکتها این امکان را میدهد که بدون نگرانی از افشای داده یا هزینههای اشتراک بالا، همه چیز را در بستر داخلی و با امنیت بیشتر مدیریت کنند.
دانشگاهها، مدارس، و مؤسسات پژوهشی میتوانند از نکستکلود بهعنوان هاب مرکزی ذخیرهسازی، آموزش و همکاری استفاده کنند. کاربردهای این پلتفرم در حوزه آموزش عبارتند از:
ایجاد ساختار پوشهای برای دروس، ترمها و کلاسها
بارگذاری فایلهای PDF، پاورپوینت، و ویدیوهای آموزشی برای دانشجویان
تعیین سطح دسترسی برای اساتید، دانشجویان و مدیران آموزشی
اشتراکگذاری پروژهها و فایلهای تحقیقاتی
همنویسی روی اسناد از طریق افزونه OnlyOffice یا Collabora
تبادل نظرات از طریق کامنتگذاری یا تالارهای گفتگو داخلی
برگزاری کلاسهای ویدئویی داخلی با Nextcloud Talk
امکان استفاده از تخته مجازی (با افزونههای جانبی)
ارسال پیام و اطلاعیههای فوری در محیط داخلی پلتفرم
تمامی دادهها روی سرورهای داخلی دانشگاه ذخیره میشود
هیچ اطلاعاتی به شرکتهای خارجی ارسال نمیشود (مناسب برای نهادهای دولتی یا محرمانه)
امکان کنترل کامل بر دسترسی، لاگها، و امنیت فایلها
Nextcloud برای نهادهای آموزشی این امکان را فراهم میکند که زیرساخت دیجیتال بومی، پایدار و قابل اعتماد ایجاد کنند بدون نیاز به سرویسهای آمریکایی یا اشتراکی پرهزینه.
امنیت، نه فقط یک ویژگی جانبی، بلکه از پایههای اصلی طراحی Nextcloud است. از همان لحظهای که شما آن را نصب میکنید، همهچیز برای حفاظت از دادههای شما برنامهریزی شده است. این سطح از توجه به امنیت باعث شده است که حتی سازمانهای حساس مانند بیمارستانها، نهادهای دولتی، شرکتهای حقوقی و آموزشی نیز Nextcloud را به عنوان یک راهحل مطمئن انتخاب کنند.
در اینجا برخی از قابلیتهای کلیدی امنیتی Nextcloud را بهصورت دقیق بررسی میکنیم:
Nextcloud از رمزنگاری سرتاسری (End-to-End Encryption) پشتیبانی میکند که به کاربران اجازه میدهد فایلها را بهگونهای رمزنگاری کنند که تنها فرستنده و گیرنده قادر به خواندن آنها باشند. این یعنی:
حتی مدیر سیستم نیز نمیتواند محتوای فایلها را ببیند.
دادهها در حالت ذخیرهشده (at rest) و در حالت انتقال (in transit) رمزنگاری میشوند.
امکان استفاده از گواهیهای SSL برای انتقال امن اطلاعات در شبکه وجود دارد.
امنیت ورود کاربران به سیستم یکی از حیاتیترین بخشهاست. Nextcloud از انواع روشهای احراز هویت دو مرحلهای پشتیبانی میکند، از جمله:
اپلیکیشنهای تولید رمز یکبار مصرف (مانند Google Authenticator)
کلیدهای امنیتی فیزیکی (مانند YubiKey)
ورود مبتنی بر ایمیل یا پیامک
ورود با WebAuthn یا FIDO2
این قابلیت، جلوی حملات brute-force یا دسترسی غیرمجاز را بهطور چشمگیری میگیرد.
مدیر سیستم در Nextcloud میتواند بهصورت بسیار دقیق مشخص کند:
کدام کاربران به کدام فایلها، پوشهها یا ماژولها دسترسی داشته باشند.
چه کسانی میتوانند فایلها را ویرایش کنند یا فقط مشاهده نمایند.
گروههای کاری مختلف (مثلاً تیم مالی، منابع انسانی، یا آموزش) چه سطح دسترسی داشته باشند.
این قابلیت برای سازمانهای بزرگ یا حساس که نیاز به تفکیک سطح دسترسی دارند بسیار حیاتی است.
در پنل مدیریتی Nextcloud، امکان دسترسی به گزارشهای زنده از وضعیت امنیتی سیستم وجود دارد:
هشدار درباره تنظیمات ناقص یا ناامن
گزارش فعالیتهای مشکوک مانند ورودهای ناموفق یا غیرمعمول
مشاهده دسترسیها و تغییرات انجامشده توسط کاربران
همچنین افزونههایی برای ارسال خودکار این گزارشها به ایمیل مدیر یا سامانههای خارجی امنیتی (SIEM) نیز وجود دارد.
Nextcloud امکان محدودسازی دسترسی کاربران به سیستم بر اساس آدرس IP یا کشور را فراهم میکند. این ویژگی برای امنیت در سطح شبکه بسیار مهم است، بهخصوص در موارد زیر:
جلوگیری از دسترسی کاربران خارج از شبکه داخلی شرکت
مسدودسازی IPهای مشکوک یا غیرمجاز
محدودسازی ورود فقط از طریق VPN یا سرورهای خاص
این قابلیتها به مدیران IT کمک میکند تا Nextcloud را بهگونهای تنظیم کنند که فقط در محدودهای کنترلشده و مطمئن قابلدسترسی باشد.
در سرویسهای ابری تجاری مانند Google Drive یا Dropbox، دادههای شما روی سرورهای شرکتهای خارجی ذخیره میشوند. این یعنی شما اختیار کامل بر زیرساخت ندارید و در بسیاری موارد، دادههایتان تحت قوانین کشور میزبان (مثلاً ایالات متحده) قرار میگیرد.
در مقابل، Nextcloud به شما امکان میدهد که سرور خودتان را راهاندازی کنید یا از ارائهدهندههایی استفاده کنید که در کشور یا منطقه مورد نظر شما فعالیت دارند. این به معنی کنترل کامل بر مکان، امنیت و چرخه عمر دادههایتان است.
سرویسهای ابری تجاری اغلب سیاستهایی دارند که به آنها اجازه میدهد دادههای کاربران را برای بهبود خدمات یا حتی تبلیغات تجزیه و تحلیل کنند (مخصوصاً در نسخههای رایگان یا عمومی).
اما Nextcloud کاملاً متنباز است و هیچگونه دسترسی پیشفرض به دادههای شما ندارد. کد آن قابل بازبینی است و هیچ اطلاعاتی بدون رضایت شما به بیرون ارسال نمیشود. برای نهادهایی که حریم خصوصی برایشان اهمیت دارد، مانند سازمانهای حقوقی، دولتی یا روزنامهنگاران، این یک مزیت حیاتی است.
سرویسهای تجاری معمولاً امکانات مشخص و محدودی دارند که نمیتوان آنها را خیلی تغییر داد. حتی در نسخههای حرفهای، شما معمولاً نمیتوانید ساختار سرویس یا ویژگیهای آن را شخصیسازی کنید.
در حالی که Nextcloud مانند یک پلتفرم مدولار عمل میکند: صدها افزونه برای امکاناتی مثل چت داخلی، ایمیل، تقویم، یادداشت، مدیریت پروژه، رمزنگاری پیشرفته و… وجود دارد. هر سازمان میتواند با توجه به نیازش، محیط کاری خودش را بسازد.
در سرویسهای ابری تجاری، قیمتگذاری معمولاً بهصورت اشتراک ماهیانه یا سالانه است و بسته به حجم داده، تعداد کاربران و امکانات اضافی افزایش پیدا میکند. در بلندمدت، این هزینهها قابل توجه خواهند بود، مخصوصاً برای تیمها و سازمانها.
در نقطه مقابل، Nextcloud رایگان و متنباز است. تنها هزینهای که وجود دارد مربوط به میزبانی سرور (سختافزار یا هاست) و نگهداری فنی است که در بسیاری از موارد مقرونبهصرفهتر از اشتراکهای ابری تجاری در بلندمدت خواهد بود.
هرچند سرویسهای تجاری بزرگ تلاش میکنند از بالاترین استانداردهای امنیتی استفاده کنند، اما به دلیل ماهیت اشتراکگذاری منابع و تمرکز دادهها در دیتاسنترهای بزرگ، همیشه در معرض حملات گسترده یا سوءاستفاده از داده قرار دارند.
Nextcloud اما امکان:
رمزنگاری سرتاسری
کنترل سطح دسترسی دقیق
احراز هویت چندمرحلهای
گزارشگیری امنیتی پیشرفته
را به شکل سفارشیشده و مستقل فراهم میکند. همچنین میتواند با قوانین داخلی کشورها (مانند GDPR یا قانون حفاظت از داده در ایران) بهخوبی منطبق شود، چون قابل تنظیم است.
سرویسهای تجاری ممکن است گاهی اوقات از دسترس خارج شوند یا حساب شما به دلایلی مسدود شود (مثلاً در صورت نقض قوانین پلتفرم یا بروز مشکل در پرداخت).
در Nextcloud، چون همهچیز تحت کنترل شماست، حتی در صورت قطع اینترنت یا سیاستهای خارجی، میتوانید به دادههای خودتان در شبکه محلی دسترسی داشته باشید. این موضوع برای سازمانهایی که به دسترسی همیشگی و پایداری در بحران نیاز دارند، بسیار مهم است.
در دنیای امروز که وابستگی ما به ابزارهای دیجیتال بیشتر از همیشه شده، کنترل دادهها و حفظ حریم خصوصی به دغدغهای اساسی برای کاربران، شرکتها و سازمانها تبدیل شده است. سرویسهای ابری تجاری، اگرچه راحت و در دسترس هستند، اما همیشه با محدودیتهایی همراهند—چه از نظر مالکیت دادهها، چه امنیت، و چه تطابق با قوانین داخلی کشورها.
اینجاست که Nextcloud خود را بهعنوان یک راهحل متفاوت و آیندهنگر معرفی میکند:
✅ شما مالک واقعی دادههای خود هستید. دادههایتان روی سروری قرار دارند که خودتان مدیریت میکنید یا به آن اعتماد کامل دارید.
✅ هیچ شرکت ثالثی به اطلاعات شما دسترسی ندارد. همهچیز در دستان شماست—از رمزنگاری تا سیاستهای امنیتی.
✅ قابلیت سفارشیسازی بینظیری دارد. با صدها افزونه، میتوانید آن را به ابزار کاملاً منطبق با نیازهای کاری یا شخصی خود تبدیل کنید.
✅ هزینهها شفاف و قابل مدیریت هستند. بهجای اشتراکهای پرهزینه ماهانه، تنها هزینه نگهداری زیرساخت را پرداخت میکنید—و در عوض آزادی کامل دارید.
✅ امنیت آن در سطح سازمانی طراحی شده است. با پشتیبانی از احراز هویت دو مرحلهای، رمزنگاری سرتاسری، گزارشگیری لحظهای و کنترل دسترسی پیشرفته.
چه یک کاربر خانگی باشید که میخواهد عکسهای خانوادگیاش را با خیال راحت نگهداری کند، چه یک کسبوکار نوپا یا حتی یک نهاد آموزشی یا دولتی که نیاز به استقلال دیجیتال دارد—Nextcloud دقیقاً همان چیزی است که به آن نیاز دارید.
در واقع، نکست کلود Nextcloud فقط یک فضای ابری نیست؛
🔹 این یک پلتفرم آزاد، امن و قابلاعتماد برای ساخت آیندهای مستقلتر در دنیای دیجیتال است.
بیشتر بخوانید:”چرا وب سایت من کند است؟ بررسی مهمترین دلایل“
در خبرنامه ما مشترک شوید و آخرین اخبار و به روزرسانی های را در صندوق ورودی خود مستقیماً دریافت کنید.
دیدگاه بگذارید