23
فروردیندر عصر دیجیتال، صرف داشتن اطلاعات به تنهایی ارزشی ندارد؛ آنچه اهمیت دارد، چگونگی سازماندهی، طبقهبندی، و مدیریت محتوا و متادیتا آن اطلاعات است. SharePoint Online، بهعنوان پلتفرمی مدرن برای مدیریت دانش و محتوا، ابزارهای قدرتمندی برای این کار ارائه میدهد. از کتابخانههای اسناد گرفته تا انواع ستونها، متادیتا، انواع محتوا (Content Types)، و سیاستهای نگهداری داده، همگی با هدفی مشترک طراحی شدهاند: سادهسازی دسترسی، مدیریت، و کنترل محتوای سازمانی.
در ادامه، بهصورت جامع و تفصیلی به مفاهیم و ابزارهای مدیریت محتوا و متادیتا در SharePoint Online میپردازیم.
کتابخانههای اسناد در SharePoint حکم “پوشههای هوشمند” را دارند. آنها نهتنها امکان ذخیرهسازی فایلها را فراهم میکنند، بلکه با افزودن ستونهای سفارشی، تنظیم نوع محتوا، و کنترلهای پیشرفته، تبدیل به یک پایگاه دادهی انعطافپذیر برای مدیریت اسناد میشوند.
ویژگیها:
• پشتیبانی از انواع فایلها (Word, Excel, PDF, AutoCAD و…)
• قابلیت همزمانی با OneDrive
• امکان تنظیم نسخهبندی (Versioning)
• کنترل دسترسی پیشرفته
• Workflowهای سفارشی
متادیتا ستون فقرات مدیریت محتوا در SharePoint است. با افزودن ستونهای مختلف مثل تاریخ، دستهبندی، وضعیت، دپارتمان، سطح اهمیت، سطح محرمانگی، و… میتوان محتوا را از یک فایل خام به یک آیتم هوشمند و قابلتحلیل تبدیل کرد.
انواع متادیتا:
ستونهای متنی (Single line of text)
برای ثبت اطلاعات ساده مثل شماره سند
انتخابی (Choice)
انتخاب از بین گزینههای از پیش تعریفشده
شخص یا گروه (Person or Group)
اتصال به کاربران سازمان
تاریخ و زمان (Date and Time)
برای زمانبندی یا تاریخ ایجاد/انقضا
مدیریتشده (Managed Metadata)
استفاده از ترمستهای طبقهبندی شده
ستونهای محاسباتی (Calculated)
انجام محاسبات روی ستونهای دیگر
Content Types یکی از قدرتمندترین ویژگیهای SharePoint است که امکان تعریف ساختار خاص برای نوعی از محتوا را فراهم میکند.
برای مثال:
• Content Type: “قرارداد رسمی”
• ستونها: تاریخ امضا، شرکت طرف قرارداد، مبلغ، نوع قرارداد
• قالب فایل: PDF
• Workflow: بررسی حقوقی → تأیید مدیر → بایگانی
هر فایل یا آیتم میتواند به یک Content Type خاص اختصاص یابد که به آن ویژگیها، Workflowها و Policyهای خاصی اعمال میشود.
برای ایجاد یک ساختار معنایی قوی، SharePoint از Term Store Management Tool استفاده میکند. این ابزار امکان تعریف مجموعهای از “اصطلاحات طبقهبندیشده” را فراهم میکند.
مثال:
منابع انسانی
├── آموزش و توسعه
├── استخدام
├── ارزیابی عملکرد
IT
├── امنیت شبکه
├── توسعه نرمافزار
├── پشتیبانی فنی
با اتصال ستونها به Term Set، میتوان از طبقهبندیهای یکپارچه در سراسر سازمان استفاده کرد.
در هر کتابخانه یا لیست، میتوان نسخهبندی فعال کرد. این ویژگی:
• نسخهی قبلی هر فایل را ذخیره میکند
• امکان بازگشت (restore) به نسخه قبلی را فراهم میکند
• برای ردیابی تغییرات یا فعالیتهای تیمی ضروری است
حتی میتوان تنظیم کرد تا فقط تغییرات متادیتا هم نسخه جدید ایجاد کند.
در سازمانهایی که با اطلاعات حساس یا مستندات قانونی سر و کار دارند، امکان تعریف سیاستهای نگهداری بسیار حیاتی است.
با Microsoft Purview یا از طریق خود SharePoint، میتوان تعیین کرد:
• چه محتوایی برای چه مدتی باید نگهداری شود
• چه زمانهایی باید حذف شود
• چه آیتمهایی باید آرشیو شوند
این قابلیت به ویژه در حوزههایی مثل مالی، حقوقی و بهداشت اهمیت بالایی دارد.
یکی از مزایای استفاده از متادیتا، ایجاد صفحات نمایش پویا است. با استفاده از:
• Viewهای سفارشی
• JSON Formatting
• Dynamic Filtering
میتوان کتابخانههایی طراحی کرد که فایلها را بر اساس پارامترهای خاص دستهبندی و فیلتر کنند. مثلاً:
• نمایش فقط اسناد دپارتمان “مالی”
• نمایش قراردادهایی که وضعیت آنها “در حال بررسی” است
• هایلایت کردن اسناد منقضیشده با رنگ قرمز
برای خودکارسازی فرآیندها، Power Automate یک سلاح قدرتمند در کنار SharePoint است.
مثالهای کاربردی:
• ارسال ایمیل هنگام آپلود سند خاص
• ایجاد اعلان برای اسناد منقضیشده
• انتقال فایل به آرشیو پس از ۳۰ روز
• ایجاد وظیفه در Planner بعد از ثبت یک فایل جدید
مدیریت محتوا فقط محدود به SharePoint نیست؛ از آنجایی که Teams و OneDrive هم از SharePoint استفاده میکنند:
• هر فایلی که در Teams آپلود میشود، در واقع در یک کتابخانهی SharePoint ذخیره میشود
• OneDrive for Business صرفاً یک پوشش شخصیشده از SharePoint است
این یعنی تمامی امکانات متادیتا و مدیریت پیشرفته در این فضاها هم قابل استفاده است.
هیچ سیستمی کامل نیست. در استفاده از مدیریت متادیتا در SharePoint باید به چالشهای زیر توجه کرد:
• محدودیت در تعداد ستونها (حدود 276 ستون برای لیستها با محدودیتهایی در انواع آنها)
• وابستگی شدید به آموزش کاربران برای استفاده صحیح از متادیتا
• گاهی نیاز به توسعههای سفارشی برای پیادهسازی سناریوهای خاص
1. Microsoft Official Docs – SharePoint Information Architecture (https://learn.microsoft.com/en-us/sharepoint/information-architecture-modern-experience)
2. Microsoft Learn – Metadata and content types (https://learn.microsoft.com/en-us/sharepoint/dev/general-development/working-with-content-types)
3. Microsoft Docs – Term store management (https://learn.microsoft.com/en-us/sharepoint/managed-metadata-term-store)
مدیریت محتوا و متادیتا در SharePoint Online، فقط دربارهی آپلود فایل نیست؛ این یک معماری دیجیتال است. سازمانهایی که بهدرستی از این ابزارها استفاده میکنند، نهتنها سرعت دسترسی به اطلاعات را افزایش میدهند، بلکه پایهگذار یک فرهنگ اطلاعاتمحور، دقیق و تحلیلپذیر میشوند. در این ساختار، هر فایل دارای معناست، هر متادیتا یک شاخص برای تصمیمگیری است، و هر کلیک، مقدمهای برای بینش عمیقتر است.
در خبرنامه ما مشترک شوید و آخرین اخبار و به روزرسانی های را در صندوق ورودی خود مستقیماً دریافت کنید.
دیدگاه بگذارید