فرمول نویسی با DAX ، زبان DAX (Data Analysis Expressions) در پاور بی آی به کاربران این امکان را می‌دهد که محاسبات پیچیده‌ای انجام دهند. این زبان به ویژه برای تحلیل‌های مالی و تجزیه و تحلیل‌های پیچیده بسیار مفید است.

تحلیل پیشرفته با DAX در Power BI

تحلیل پیشرفته با DAX (Data Analysis Expressions) در پاور بی‌آی (Power BI) به کاربران این امکان را می‌دهد که محاسبات پیچیده‌تری را روی داده‌ها انجام دهند و بینش‌های عمیق‌تری از اطلاعات خود به دست آورند. DAX یک زبان فرمول‌نویسی است که به طور خاص برای تجزیه و تحلیل داده‌ها طراحی شده و به کاربران اجازه می‌دهد تا محاسبات و تجزیه و تحلیل‌های پیچیده‌تری را در مدل‌های داده خود پیاده‌سازی کنند.

مفاهیم کلیدی DAX

1. محاسبات و اندازه‌ها (Measures):

• اندازه‌ها مقادیر محاسبه‌شده‌ای هستند که بر اساس داده‌های موجود در مدل ایجاد می‌شوند. این مقادیر معمولاً به عنوان نتایج محاسباتی برای نمودارها و جداول استفاده می‌شوند.

• مثال:

Total Sales = SUM(Sales[SalesAmount])

2. ستون‌های محاسبه‌شده (Calculated Columns):

• ستون‌های محاسبه‌شده، ستون‌های جدیدی هستند که بر اساس محاسباتی که بر روی سایر ستون‌ها انجام می‌شوند، ایجاد می‌شوند. این ستون‌ها به عنوان بخشی از جدول داده ذخیره می‌شوند.

• مثال:

Profit = Sales[SalesAmount] – Sales[Cost]

3. توابع زمان (Time Intelligence Functions):

• DAX شامل توابعی است که به شما اجازه می‌دهند تا محاسباتی را بر اساس تاریخ و زمان انجام دهید، مانند محاسبه فروش سال گذشته، رشد سالانه و غیره.

• مثال:

Sales Last Year = CALCULATE(SUM(Sales[SalesAmount]), SAMEPERIODLASTYEAR(Date[Date]))

4. فیلترها (Filters):

• DAX به شما این امکان را می‌دهد که فیلترهای خاصی را در محاسبات خود اعمال کنید. با استفاده از توابعی مانند CALCULATE می‌توانید فیلترهای سفارشی را برای محاسبه اندازه‌ها تنظیم کنید.

• مثال:

Sales in 2023 = CALCULATE(SUM(Sales[SalesAmount]), Year(Date[Date]) = 2023)

5. تجزیه و تحلیل چندبعدی:

• DAX قابلیت تجزیه و تحلیل داده‌ها از جنبه‌های مختلف را فراهم می‌کند. شما می‌توانید داده‌ها را بر اساس ابعاد مختلف (مانند زمان، محصول، منطقه و …) تجزیه و تحلیل کنید.

• مثال:

Sales by Product = SUMMARIZE(Sales, Products[ProductName], “Total Sales”, SUM(Sales[SalesAmount]))

نکات برای استفاده مؤثر از DAX

• درک مدل داده: قبل از نوشتن فرمول‌های DAX، مهم است که با ساختار مدل داده خود آشنا باشید و روابط بین جداول را درک کنید.

• استفاده از IntelliSense: پاور بی‌آی دارای ابزار IntelliSense است که به شما کمک می‌کند تا توابع و سینتکس‌های DAX را به راحتی پیدا کنید.

• آزمون و خطا: فرمول‌های DAX را در محیط‌های مختلف آزمایش کنید تا مطمئن شوید که نتایج مورد انتظار را تولید می‌کنند.

• مستندسازی: فرمول‌های پیچیده را مستند کنید تا بتوانید بعداً آن‌ها را بهتر درک کنید یا به دیگران توضیح دهید.

مثال‌های پیشرفته DAX

1. محاسبه درصد تغییر:

Percentage Change =

DIVIDE(

[Total Sales] – CALCULATE([Total Sales], PREVIOUSMONTH(Date[Date])),

CALCULATE([Total Sales], PREVIOUSMONTH(Date[Date])),

0

)

2. جمع فروش به تفکیک ماه:

Monthly Sales =

SUMMARIZE(

Sales,

Date[Month],

“Total Sales”, SUM(Sales[SalesAmount])

)

3. تحلیل گروهی با استفاده از RANKX:

Sales Rank = RANKX(ALL(Products), [Total Sales], , DESC)

استفاده از DAX در پاور بی‌آی به شما این امکان را می‌دهد که تجزیه و تحلیل‌های عمیق‌تری روی داده‌ها انجام دهید و گزارشات بسیار مفیدی تولید کنید که به تصمیم‌گیری‌های بهتر کمک می‌کند.